05 Nguyên tắc cơ bản trong PCCC cho xe điện - Mọi chủ xe cần biết

1. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ

• Đảm bảo pin, hệ thống sạc, dây điện và bộ phận quan trọng khác luôn trong tình trạng tốt.
• Không tự ý sửa chữa hoặc thay thế linh kiện không chính hãng.
• Tránh để pin bị hư hỏng do va đập hoặc nước vào.

2. Sạc đúng cách và an toàn

• Sử dụng bộ sạc chính hãng, đúng công suất, tránh sạc quá mức hoặc sử dụng ổ cắm không đạt tiêu chuẩn.
• Sạc xe ở nơi thông thoáng, tránh gần nguồn nhiệt, vật dễ cháy.
• Không sạc xe qua đêm hoặc trong thời gian quá dài mà không giám sát.

3. Xử lý và bảo quản pin an toàn

• Không để xe hoặc pin ở môi trường quá nóng (trên 50°C) hoặc quá lạnh.
• Nếu pin có dấu hiệu phồng rộp, rò rỉ, bốc khói, cần ngừng sử dụng ngay và liên hệ kỹ thuật viên.
• Không để pin tiếp xúc với nước hoặc bị va đập mạnh.

4. Có biện pháp phòng cháy tại nơi để xe

• Đậu xe ở nơi rộng rãi, tránh khu vực dễ cháy nổ.
• Trang bị bình chữa cháy phù hợp (như bình khí CO₂ hoặc bột ABC) gần khu vực để xe.
• Cảnh báo các thành viên trong gia đình về nguy cơ cháy và cách xử lý khi có sự cố.

5. Xử lý nhanh khi có cháy nổ

• Nếu xe có dấu hiệu cháy, nhanh chóng rời xa khu vực nguy hiểm và gọi Cảnh sát PCCC (114).
• Sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng để dập lửa nếu an toàn. Không dùng nước với đám cháy pin lithium-ion.
• Nếu không thể kiểm soát, giữ khoảng cách an toàn và cảnh báo người xung quanh.

Khi xảy ra cháy nổ do pin lithium-ion, việc xử lý nhanh và đúng cách là vô cùng quan trọng để giảm thiểu thiệt hại. Dưới đây là các bước xử lý khi có sự cố:

1. Phát hiện dấu hiệu nguy hiểm sớm

Nếu pin có dấu hiệu bất thường như:

• Tỏa nhiệt bất thường, nóng quá mức
• Phồng rộp, rò rỉ chất lỏng
• Phát ra khói, tia lửa hoặc mùi khét
• Phát nổ hoặc bốc cháy

Ngay lập tức dừng sử dụng thiết bị và di chuyển đến nơi an toàn.

2. Ngắt nguồn điện và cách ly thiết bị

Nếu an toàn để làm vậy:

• Ngắt kết nối thiết bị khỏi nguồn điện.
• Nếu là xe điện hoặc thiết bị lớn, tắt nguồn ngay lập tức.
• Không sử dụng nước để dập lửa vì có thể gây chập điện hoặc phản ứng hóa học nguy hiểm.

Di chuyển thiết bị ra khỏi khu vực dễ cháy (nếu có thể và đảm bảo an toàn).

3. Dập lửa đúng cách

Nếu pin lithium-ion bốc cháy:

• Sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng: CO₂, bột khô (ABC), hoặc bình chữa cháy dạng khí sạch.
• Nếu không có bình chữa cháy, có thể sử dụng cát, đất, bột baking soda để cô lập đám cháy.
• Không dùng nước (trừ khi chắc chắn thiết bị đã được ngắt điện và có lượng nước lớn đủ để làm nguội).

Nếu lửa lan rộng hoặc không kiểm soát được, lập tức rời khỏi khu vực và gọi cứu hỏa (114).

4. Cảnh báo và sơ tán khu vực

• Báo động cho mọi người xung quanh về nguy cơ cháy nổ.
• Di tản ra khu vực an toàn, tránh hít phải khói độc từ pin cháy.
• Không cố gắng dập lửa nếu ngọn lửa đã lớn – hãy chờ lực lượng cứu hỏa đến xử lý.

5. Làm nguội và xử lý sau sự cố

Sau khi dập lửa, làm nguội pin bằng cách ngâm vào thùng cát hoặc dung dịch muối loãng (nếu có thể).
Không tự ý vứt bỏ pin bị cháy – liên hệ trung tâm xử lý rác thải nguy hại để xử lý đúng cách.

Lưu ý quan trọng:

• Không tiếp xúc trực tiếp với pin bị cháy vì có thể gây bỏng hoặc nhiễm hóa chất.
• Ngay cả khi lửa đã tắt, pin lithium-ion có thể tự bùng cháy trở lại.

Luôn ưu tiên an toàn! Nếu không thể kiểm soát, hãy rời xa và gọi cứu hỏa ngay lập tức.